İrlandalı bir emniyet müdürünün gayri resmi oğlu olan afiş tasarımcısı ve dekoratör Robert Noonan’ın, Robert Tressell nâm-ı müstearı ile yazıp 1910’da tamamladığı tek romanı The Ragged Trousered Philanthropists (Yırtık Pırtık Pantolonlu Hayırseverler), birçok yayınevi tarafından reddedildikten sonra, depresyona giren ve hastalanan yazarın ölümünden sonra, Birinci Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde, metni babasının elinde yakılmaktan kurtaran kızının gayretleriyle yayınlanabildi.
İşçi sınıfı edebiyatının klasik yapıtlarından biri sayılan romanda İşçi Partisi’nin yeni kurulduğu dönemlerde Britanya toplumunda gündelik hayatın keskin gözlemlere ve güçlü bir mizah duygusuna yaslı bir anlatımına rastlanır. Sosyalist fikirlerin derinlemesine tartışıldığı bölümler kesilerek basılan romanın tam metni ancak 1955 yılında yayınlanabilecekti. Buna rağmen, yapıt sol siyasi akımlar içinde ve akademik çevrelerde büyük ilgi gördü; sosyalist ve sosyal demokrat eğilimli insanlara ve politikacılara her zaman önemli bir esin kaynağı oldu. Hatta, İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından Winston Churchill’i yenilgiye uğratan İşçi Partisi’nin zaferinde belirli ölçüde etkisi olduğu kabul edilmektedir.
Çocuk Düşmanları
“Kendi kaderinize kayıtsız kalsanız bile –ki öyle olduğunuz anlaşılıyor– bu dünyadaki varoluşundan sorumlu olduğunuz çocuğun kaderi karşısında kayıtsız kalma hakkınız yoktur.
“Gelecekte daha iyi bir dünya düzeni olması için çalışmayan her insan, bugünkü sefil durumun süregitmesi için çalışıyor demektir ve dolayısıyla, öz çocuklarının düşmanıdır.”1
Robert Tressell
Barış ideolojisinin de önemli yapıtlarından biri kabul edilen Yırtık Pırtık Pantolonlu Hayırseverler günümüzde yeniden ilgi odağı oldu ve tam metin olarak ilk yayınlanışından 50 yıl sonra 2005’te Oxford dünya klasikleri arasında yeniden yayımlandı.
Ömer Madra
Kaynak
www.wikipedia.org
- Robert Tressel; The Ragged Trousered Philantropists. Oxford: Flamingo Modern Classics, 2005. (s. 129)