Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük futbolcularından biri, kimilerince en büyüğü, futbolun siyah incisi… 4 kez katıldığı Dünya Kupası’nda 12 gol atan, 17 yaşında Brezilya milli formasını sırtına geçiren oyuncu. 1958 Dünya Kupası finallerinde tüm dünyaya adını duyuran futbol sihirbazı, Edson Arantes do Nascimento, nâm-ı diğer Pelé…
23 Ekim 1940 yılında Brazilya’nın Minas Gerais eyaletine bağlı Três Corações köyünde dünyaya gelen Pele, tüm futbol cambazlarının ilk durağı olan sokak aralarında oynanan maçlarda çalımlarını atmaya başladı. Aile tarafından ‘Dico’ takma adıyla çağrılırken futbolcu arkadaşlarından da ‘Pelé’ takma adını aldı.
16 yaşına geldiğinde Santos’a transfer olan Pele, aynı yıl içerisinde Brezilya Milli Takımı forması ile Arjantin’e karşı oynadı. Santos’a 1958 -1969 yılları arasında 9 şampiyonluk kazandırdı.
1958’deki Dünya Kupası Finalleri’nde ilk iki maçta forma şansı bulamayan Pele, ilk dünya kupası tecrübesini Rusya’ya karşı oynanan maçta kazandı. 17 yaşında Dünya Kupası finallerinde yedek kulübesinde otururken, çeyrek final karşılaşmasında İskoçya’yla yapılan karşılaşmada yakaladığı forma şansını iyi değerlendiren Pelé, attığı golle takımını yarı finale taşıyan isim oldu. Yarı final karşılaşmasında da Fransa’ya üç gol atan ve takımının 5-0’lık galibiyetinin altına büyük harflerle imzasını atan genç yetenek, sporseverlerin kalbinde yer edinmeye başladı. Brezilya’nın finalde rakibi ev sahibi İsveç’i 5-2 yenerek, kupayı müzesine götürdüğü maçta 2 gol de İsveç ağlarına gönderince dünya Pelé gerçeği ile yakından tanıştı ve o artık bir futbol yıldızıydı. Şili’nin ev sahipliği yaptığı ‘62. Dünya Kupası finallerinde gözler Pelé’deydi… Ama Pelé daha turnuvanın başında yaşadığı sakatlık nedeniyle maçların büyük çoğunluğunda takımdaki yerini alamadı. Bu sakatlık Pelé’nin peşini 1966 finallerinde de bırakmadı.
1970 finallerinde futbolunun zirvesinde bir dönüş yaptı. Finallerde Rivelino, Jairzinho ve Tostao ile futbola unutulmaz üçleme bilincini yerleştiren Pelé Brezilya’ya üçüncü şampiyonluğu getiren isimlerin en başında yer aldı.
Gol atmak dendiği zaman akla ilk gelen isimdi Pelé… 92 kez giydiği Brezilya forması ile 77 muhteşem gol kaydederek erişilmez bir rekora imzasını attı. 1956-1974 arasında toplam 1220 gol attı… 12 yılda Brezilya’ya 3 kere Dünya Kupası kazandıran ‘Siyah İnci’, oynadığı 6 maçta 90 dakikaya 5 golü, 30 maçta 4 golü, 90 maçta ise 3 golü rakip ağlara bıraktı. 30 yaşındayken 1000. resmî golünü attı… 17 yaşında keşfedilen ve ellerinden kaçmasın diye Brezilya Hükümeti tarafından milli servet ilan edilerek ülke dışına transferi yasaklanan oyuncu bir dönem de Brezilya Spor Bakanlığı yaptı.
Bir futbolcu düşünün, çalımlarıyla, golleriyle, asistleriyle, zekâsıyla, estetiğiyle, röveşatalarıyla, kariyeriyle, saygınlığıyla savaşları, çatışmaları, işgalleri durdursun… Pelé 1967’de bunu başardı. Nijerya iç savaşı almış başını gidiyor, onlarca insan ölüyordu. Futbolun ‘siyah inci’sinin bölgede oynayacağı gösteri maçı için 48 saat ateşkes ilan edildi…
Cevahir Evren
www.acikradyo.com
Yt; 8 Aralık 2005.