50’lerde caz ne? Ben müziği bilmiyorum, fokstrotlar, rumbalar, vs. çalıyoruz o zamanlar. Ankara Palas’ta balolar oluyor. Fakat cazın ne olduğunu bilmiyoruz, o zaman davul zilleri görüyorum, onlar caz gibi geliyordu bana. Bir gün bir abimiz vardı Kaya Ertan, çellocu, klasik, Ankara Senfoni Orkestrası’nda. Evi de 200 metre konservatuara. O zaman Cebeci’deydi Konservatuar, evi de oradaydı. Çok konuşurduk. Bir gün “Muvaffak yarın sen bana üçte gelir misin?” dedi. “Ne var abi?”. “Sen gel, sana caz dinleteceğim” dedi. Allah! “Peki yarın gelirim” dedi. Caz nedir? Hemen kafama ziller geliyor, eyvah, anlamıyorum, daha çocuğuz, 17 yaşında İzmir’de yetişmiş; İstanbul’da olsam daha çakal olurdum. İzmir daha geriydi sanki. Ertesi gün gittim, kapıyı çaldım, girdim içeri, masanın üzerine bir şey koydu, eski gramofon, hani açılır böyle.. Açtı kapağını, başladı kurmaya. Kurdu, bir taş plak koydu. Çalmaya başladı, duyamıyorum, cızırtı, orada bir delik var, ses oradan geliyor. Kulaklarımı verdim oraya, o zaman duyuyorum, çok güzel. Bir dinledim ki kardeşim, hayatım, ne hızlı çalıyorlar diyorum. Bir alto saksafon, bir trompet, uçuyorlar! Müzikte bir serbestlik var, klasik gibi değil, tak-tak-tak. Öldüm yahu, çıldıracağım. Ama ben görüyorum notaları neler çalıyorlar… Ne hızlı parça! Parça bitti, “Abi bunlar kim yahu?” “Bu Charlie Parker ile Dizzy Gillespie” demez mi! Bilmiyorum o isimleri, sonradan anlıyorum kim olduklarını. Gelmiş geçmiş, cazı caz yapan iki adam, esas Charlie Parker tabii alto saksafon. Dizzy Gillespie’ye sormuştum benim çok arkadaşımdır ya, “Aman bana anlat Charlie Parker’ı” diyordum. “Charlie Parker geldi buraya. Herkes caz çalıyordu güya, o öyle çalıyor, bu böyle çalıyor.” Eski cazlar da var ‘dixieland’lar. Herkes bir şey çalıyor, bu Charlie Parker geldi, hepsini toparlayıp bir mühendis, mimar gibi bu cazı yaptı, çaldı. Bütün millet öbürlerini bırakıp, ‘bu nasıl olur?’ derken o cazı toparladı, icat etti, bir şey yaptı. Sanat, muazzam, dâhi geldi… Charlie Parker ve caz!
‘Maffy’ Muvaffak Falay ile söyleşiden,
Pr; Açık Dergi